Karında şişkinlik, ağrı, aşırı gaz, kabızlık veya ishal gibi şikayetlerde, yapılan tetkikler neticesinde bunları açıklayacak bir bulgu saptanmazsa irritabl barsak hastalığı düşünülebilir.Hastalarda dışkılama ve gaz çıkarma ile geçen karın ağrısı, ishal yada kabızlık gibi barsak alışkanlıklarının değişmesi ve karında şişlik, rahatsızlık hissi vardır.Dışkılamadan sonra barsakları tam boşaltamama hissi bulunabilir, dışkı (gaita) ile karışık mukus (sümük) görülebilir.Ağrı tipik olarak uykudan uyandırmaz fakat geceleri veya yatakta daha sık ortaya çıkabilir.

Barsak filmi yada endoskopi tanı koydurmaz, diğer hastalıkların dışlanmasını sağlar.Tanı daha çok doktorun hastayı sorgulaması ile konulabilir.

 Yakınmalar en az 6 ay önce başlamalı ve son 3 ay içerisinde ayın en az 3 günü karında ağrı veya rahatsızlık bulunmalıdır.

 Bayanlarda ve yaş grubu olarak da 15-50 yaşlarda görülür.Yaşlılarda sıklığı ve ciddiyeti artmaktadır.Bu hastalığa eşlik eden hastalıklar; kas ve eklem ağrıları, kronik yorgunluk hastalığı, kasık ağrıları, mide ağrısı ve reflü sorunları..

 

Bu duruma yol açan neden  bilinmiyor. Bu hastalarda en önemli sorun iç organ aşırı duyarlılığıdır. Fakat bu hastalığın ortaya çıkmasında bazı risk faktörlerinin etkili olduğu gösterilmiştir.Bazı besinler barsak hareketlerinde değişmelere neden olur. Kahve, çay, kola, alkol, baharatlı yiyecekler, yağlı yiyecekler, süt gibi besinler hassas olanlarda bu soruna yol açabilir.İlaçlar, kadınlarda adet dönemleri, psikolojik sorunlar belirtilerin artmasına neden olabilir. Stres bu hastalarda barsak kasılmalarını arttırır.

İrritabl barsak hastalığında kanser riski yoktur. Ancak bazı bulgular kanser riski yönünden ve ileri inceleme açısından önemlidir.Bu bulgular şunlardır:

-İstemsiz kilo kaybı

-Geceleri ortaya çıkan ve uykudan uyandıran şikayetlerin olması

-Daha önce herhangi bir şikayeti olmayan bir kişide 40 yaşından sonra irritabl barsak sendromu şikayetlerinin başlaması

-Kansızlık

-Ateş yüksekliği

-Ailede barsak kanseri, çölyak hastalığı, iltihabi barsak hastalığı bulunması

-Makattan kanama olması veya kanlı ishal

-Süt ve süt ürünleri ile artan şikayetler.

40 yaşından sonra, dışkıda (gaitada) gizli kan aranması testi, şikayeti olan veya olmayan  herkesin yaptırması gereken bir tarama testidir.

Saygılarımla...

Op.Dr. Mustafa Küçük